Türkiye ve Mısır, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkileri yeniden büyükelçilik seviyesine çıkardı. Emekli Kahire Büyükelçisi Esat Şafak Göktürk, Medya Koridoru’na ilişkilerin geleceği hakkında konuştu.
Ahmetcan Uzlaşık
Türkiye ve Mısır, 10 yıl sonra ilk kez karşılıklı olarak büyükelçi atama kararı aldı. Türkiye, Büyükelçisi olarak Büyükelçi Salih Mutlu Şen’i, Mısır ise Büyükelçisi olarak Amr Elhamamy’i aday gösterdi.
Dışişleri Bakanlığının internet sitesinden yapılan Türkiye-Mısır ortak açıklamasında şu ifadelere yer verildi:
"Türkiye Cumhuriyeti ve Mısır Arap Cumhuriyeti iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin büyükelçilik seviyesine çıkarıldığını duyururlar. Türkiye, Kahire Büyükelçisi olarak Büyükelçi Salih Mutlu Şen’i, Mısır ise Ankara Büyükelçisi olarak Amr Elhamamy’i aday göstermişlerdir. İki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin seviyesinin yükseltilmesi, iki ülke Cumhurbaşkanlarının aldığı karar uyarınca uygulamaya konulmuştur. Bu adım iki ülke arasındaki ilişkilerin yeniden normalleşmesini hedeflemekte ve Türk ve Mısır halklarının çıkarları doğrultusunda ikili ilişkilerin geliştirilmesi amacına yönelik karşılıklı iradeyi yansıtmaktadır."
Emekli Kahire Büyükelçisi Esat Şafak Göktürk, ilişkilerin büyükelçilik düzeyine gelmesinin iki ülke arasındaki ilişkilerin mükemmel olduğu anlamına gelmeyeceği yorumunda bulundu. Göktürk, “Bu karar ilişkilerin normal diplomatik seviyede sürdürülmeye başlayacağı anlamına geliyor” ifadelerini kullandı.
* Emekli Kahire Büyükelçisi Esat Şafak Göktürk
“Mısır seçimden sonrayı bekledi”
İlişkilerin bir süredir normalleşme aşamasında olduğunu aktaran Göktürk, bu normalleşmenin Ekim 2022’de duraksadığını fakat Türkiye’de yaşanan depremlerden sonra sürecin ilerlediğini ifade etti. Ayrıca kamuoyuna çok yansımasa da Katar’da oynanan Dünya Kupası’nda Sisi ve Erdoğan’ın gerçekleştirdiği görüşmenin de önemli olduğunu aktardı. Ek olarak, kamuoyuna yansıtılanın aksine ikili ilişkilerde 10 yıllık dönemde ticaretin zarar görmediğini ve kapsamlı şekilde zaten devam ettiğini söyledi.
Büyükelçilerin atanmasının zamanına da değinen Büyükelçi, Mısır’ın seçimden önce politik bir destek veriyor olmamak adına acele etmediğini, seçimlerin geçmesiyle beraber de gecikmesi için bir sebep olmadığını aktardı.
"Libya normalleşmenin önünde engel değil"
Göktürk, Libya’daki istikrarsızlığın Mısır için büyük bir sorun olduğunu belirtti. Göktürk, “Mısır-Libya sınırı çok izafi ve çölden oluşuyor. Libya’daki radikal İslamcı gruplar Kahire için terör tehdidi oluşturuyor” açıklamalarında bulundu.
Mısır için önceliğin sıcak çatışmanın bitmesi olduğundan da bahseden Göktürk, sıcak çatışmanın bitmesinin Türkiye’nin hareket alanını daralttığını ve Ankara’nın “yalnız tarafta” olduğunu söyledi. Ayrıca Ankara’nın ideolojik dış politikasını artık uygulamayacak olmasıyla Libya’nın da eskisi kadar öncelikte olmadığını aktardı.
Sırada Suriye mi var?
Suriye ile normalleşme konusuna da değinen Göktürk, “Şam’la normalleşme çabalarına çoktan girildi, fakat aynı Kahire gibi Şam’ın da normalleşme konusunda acelesi yok. Suriye’nin en önemli isteği Türk askerlerinin çekilmesi” ifadelerini kullandı.
Göktürk ayrıca Suriye’nin Mayıs 2023’te Arap Ligi’ne dönmesiyle Türkiye’nin hareket alanında daraldığını açıkladı.
Türkiye Mısır ilişkilerinde ne olmuştu?
Aralık 2010’da Tunus’ta başlayan Arap Baharı hızla tüm Kuzey Afrika ve Orta Doğu’ya yayıldı. Arap Baharı’nın rüzgarı Mısır’da Muhammed Mursi’yi iktidara taşıdı. Recep Tayyip Erdoğan, 2012 yılında Kahire’yi ziyaret etti ve birlikte çalışma sözü verdi. Ne var ki, Temmuz 2013’te bir askeri darbe ile Mısır’ın ilk seçilmiş devlet başkanı Muhammed Mursi devrildi. Genelkurmay Başkanı Abdülfettah es-Sisi tarafından gerçekleştirilen darbeye Türkiye çok sert tepki gösterdi. Sonunda, Ankara-Kahire ilişkileri hızla gerildi ve Mısır’ın Türkiye Büyükelçisini istenmeyen kişi ilan etmesiyle ilişkiler durma noktasına geldi.
